Незвычайны выпадак абдыўся ў чацьвер на вуліцы Берагавая, што ў аграгарадку Лапічы. На адну з тутэйшых сядзіб завітаў зубр. Жывёліна невядома адкуль з’явілася ў ранішніх прыцемках і не менш таямніча знікла наступнай ноччу. Але паспела прыцягнуць увагу як мясцовых жыхароў, так і зацікаўленых афіцыйных асоб. “Зубрыную экспансію” яны разглядаюць с розных пунктаў гледжання.Андрэй Баханок, гаспадар сядзібы, на якую завітаў зубр:
— Я знаходзіўся ў іншым месцы і даведаўся пра незвычайнага госця ад патэлефанаваўшых суседзяў. Як можна хутчэй прыехаў на дачу, аднак асаблівых прыкмет зубрынай прысутнасці не заўважыў. Ён даволі доўга прастаяў каля гурбаў будаўнічага пяску, потым спусціўся ў пойму Свіслачы. Там паласаваўся дзікай малінай і залёг у густым хмызняку. Вечарам зубр зноў пачаў праяўляць актыўнасць, нетаропка хадзіў па беразе, відаць, думаў, што яму рабіць далей. А ноччу рушыў праз мой участак, выйшаў на вуліцу і некуды знік. Па дарозе паспрабаваў агуркі на градцы, але з’еў літаральна пару штук. Відаць, не спадабаліся.
Чаму выбраў менавіта маю сядзібу? Яна зручна размешчана адносна рачной поймы і яшчэ не цалкам добраўпарадкавана. Купіў як дачу і зараз даводжу да розуму. Цяпер хоць памятную дошку ўстанаўлівай: “Тут быў зубр”.
Юлія Хвісевіч, галоўны спецыяліст Асіповіцкай райінспекцыі прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя.
— Лапіцкія жыхары, якія першымі ўбачылі зубра, адрэагавалі на з’яўленне патэнцыяльна небяспечнай жывёліны ў населеным пункце паведамленнем ў райаддзел па надзвычайных сітуацыях і папярэдзілі суседзяў.
У раёне існуе камісія, якая каардынуе дзейнасць у выпадках, калі трэба “разрульваць” сітуацыі з удзелам дзікіх жывёл (аказанне дапамогі, прадухіленне нанясення шкоды маёмасці і здароўю людзей і г.д.). Яе прадстаўнікі аператыўна прыбылі на месца і сышліся ў меркаванні, што падзеі разгортваліся так. Ноччу зубр спрабаваў перайсці праз шашу Мінск-Гомель, аднак з-за сеткавай арагоджы быў вымушаны змяніць кірунак. Пераплыў раку Свіслач і неспадзявана для сябе апынуўся ў населеным пункце. Для дзікай жывёліны сітуацыя стрэсавая, таму вяскоўцам было рэкамендавана стварыць вакол зубра зону спакою: не шумець, без вострай неабходнасці не выходзіць з дамоў, не пакідаць без нагляду дзяцей і сабак. На бліжэйшых да месца днёўкі жывёліны сядзібах адчынілі ўсе брамы, і лясны госць такую ”ветлівасць” ацаніў.
Мяркуючы па слядах, ноччу ён мэтанакіравана рушыў на захад ад месца днёўкі. Хутчэй за ўсё ў бок былога вайсковага палігона, — там досыць шчыльныя зараснікі кустоўя. Альбо схаваўся ў прыбярэжных зарасніках, толькі па-за межамі паселішча. Прасачыць яго далейшыя перасоўванні наўрад ці магчыма, ды і не трэба гэтага рабіць.
Міхаіл Шкутка, вядучы інжынер па паляўнічай гаспадарцы ДДЛГУ “Асіповіцкі доследны лясгас”:
—Лапіцкі зубр — самец ва ўзросце каля 17 гадоў. Гэта даволі многа і азначае, што асобіна ў працэсе размнажэння ўжо не ўдзельнічае. Мяркуючы па вонкавым выглядзе, жывёліна не мае фізічных пашкоджанняў, нармальна развітая.
Зараз папуляцыя зуброў у Асіповіцкім раёне перавышае 540 галоў. Штогод вымаецца каля 9 асобін: старых, хворых ці небяспечна траўмаваных. Людзей зубры не баяцца, але ставяцца да іх насцярожана і імкнуцца трымаць дыстанцыю. І даволі паспяхова, у адрозненне ад аленяў і ласёў— тыя завітваюць у населеныя пункты даволі часта. Дзікія жывёлы непрадказальныя ў паводзінах, і што выкліча ў іх агрэсію, прадугледзезць не магчыма. Блізкія кантакты з буйнымі капытнымі вельмі небяспечныя, і ў падобных выпадках заўсёды трэба звяртацца да спецыялістаў ды скрупулёзна выконваць іх рэкамендацыі.
Прынамсі, памер асіповіцкага зубрынага статка павінен у хуткім часе адчувальна зменшыцца — зімой плануецца перасяліць каля 80 галоў у Бярэзінскі біясферны запаведнік і Чэрыкаўскі раён. Таксама ёсць папярэдняя дамова з расійскімі калегамі, якія зацікаўлены ў набыцці некалькіх дзясяткаў жывёл.
Андрэй Аўчыннікаў, начальнік аддзела Магілёўскага камітэта прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя, прыехаў у наш раён па іншых справах. Аднак узгаданы выпадак уваходзіць у сферу яго адказнасці і назіраў спецыяліст за развіццём падзей з прафесійным інтарэсам. А потым зрабіў такую выснову:
— Для мяне, як прадстаўніка вышэйстаячай інстанцыі, найбольшы інтарэс уяўлялі кампетэнтнасць і зладжанасць дзеянняў зацікаўленых раённых служб ды адэкватнасць паводзін вяскоўцаў у нетыповай сітуацыі. Убачаным задаволены: усе дзейнічалі абсалютна правільна.
Автор:Дмитрий САВРИЦКИЙ